%0 Journal Article %T تعیین منشأ هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای در منطقة ساحلی بوشهر با استفاده از مطالعة نسبت ترکیبات مذکور در دوکفه‌ای Barbatia helblingii %J شیلات %I دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران %Z 2008-5729 %A صفاهیه, علیرضا %A محمودی, معصومه %A غانمی, کمال %A نیک پور, یدالله %A مهدویانی, امیر %D 2014 %\ 06/22/2014 %V 67 %N 2 %P 237-249 %! تعیین منشأ هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای در منطقة ساحلی بوشهر با استفاده از مطالعة نسبت ترکیبات مذکور در دوکفه‌ای Barbatia helblingii %K آلودگی PAHs %K دوکفه‌ای B.helblingii %K ساحل بوشهر %K مدیریت شیلاتی %R 10.22059/jfisheries.2014.51650 %X هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای (PAHs) از آلاینده‌های پایدار اکوسیستم دریا به شمار می‌روند که از منابع مختلفی منشأ می‌گیرند و مخاطرات زیادی برای آبزیان و انسان دارند. با بررسی نسبت غلظت ترکیبات PAHs در دوکفه‌ای‌ها می‌توان به منشأ ورود آنها به دریا پی برد و اطلاعات حاصل می‌تواند در مدیریت شیلاتی و زیست محیطی به کار گرفته شود. به علت کثرت صنایع و حمل و نقل نفت در آب‌های ساحلی بوشهر به نظر می‌رسد غلظت‌های بالایی از این ترکیبات در منطقة مذکور وجود داشته باشد. این مطالعه به منظور اطلاع از غلظت و منشأ PAHs در دوکفه‌ای Barbatia helblingii در سواحل بوشهر انجام گرفت. نمونه‌برداری از صدف از 5 ایستگاه مختلف در طول ساحل بوشهر انجام شد. از هر ایستگاه 30 نمونه صدف هم‌اندازه (میانگین 35 میلی‌متر) برداشته شد. پس از هضم بافت نرم با متانول، ترکیبات PAHs با حلال هگزان استخراج سپس به کمک دستگاه HPLC اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد غلظت tPAHs در صدف مورد مطالعه 7/634- 5/129 نانوگرم بر گرم وزن خشک بوده است. غلظت tPAHs در صدف‌های مربوط به ایستگاه‌های مختلف تفاوت معنی‌داری داشت (P<0.05). صدف‌های منطقة رافائل بیشترین غلظت tPAHs و صدف‌های مربوط به منطقة آب‌شیرین‌کن کمترین غلظت ترکیبات مذکور را داشتند. نسبت ترکیبات PAHs در صدف گویای آن بود که این ترکیبات هم از سوختن نفت (منشأ پایرولیتیک) و هم از ورود مستقیم آن به دریا (منشأ پتروژنیک) ناشی می‌شوند. به نظر می‌رسد ایستگاه آب‌شیرین‌کن به علت غلظت کمتر و دسترسی زیستی پایین آلاینده‌ها محل مناسبی برای توسعة فعالیت‌های آبزی‌پروری باشد. میانگین غلظت tPAHs در صدف B.helblingii 6/421 نانوگرم بر گرم بوده است که در مقایسه با سایر دوکفه‌ای‌های مطالعه‌شده در سایر نقاط دنیا غلظت درخور توجهی بوده است و نشان‌دهندة دسترسی زیستی نسبتاً بالای این ترکیبات برای آبزیان منطقه است. با توجه به تأثیرات سوء PAHs در سلامتی انسان مطالعة این ترکیبات در ماهیان شیلاتی نیز ضروری به نظر می‌رسد. %U https://jfisheries.ut.ac.ir/article_51650_a8c1e77465dcc4b37e5d25abf56fd9a8.pdf