رژیم غذایی و شاخص‌های تغذیه‌ای ماهی بوتک دهان‌بزرگ (Cyprinion macrostomum Heckel, 1843) در رودخانۀ سزار (استان لرستان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه شیلات، دانشکدۀ منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران

2 استادیار، گروه شیلات، دانشکدۀ منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران

3 استادیار، گروه زیست‌دریا، دانشکدۀ علوم دریایی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران

4 دانشیار، گروه شیلات، دانشکدۀ منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی شاخص‌های غذایی ماهی بوتک دهان‌بزرگ (Cyprinion macrostomum) در رودخانۀ سزار صورت گرفت. نمونه‌برداری به صورت ماهیانه از تیر تا آذر 1390 و با استفاده از تورهای پرتابی (سالیک) با چشمه‌های مختلف و تور انتظاری با چشمۀ 50 میلی‌متری انجام شد. برای آنالیز رژیم غذایی، 68 نمونه از گونۀ C.macrostomum بررسی شد. بررسی شاخص‌های غذایی در این گونه نشان داد که به طور میانگین میزان شاخص طول نسبی روده (RLG)، 07/0±33/5، میزان شاخص گاستروسوماتیک (GI)، 002/0±13/0، میزان شاخص فاکتور وضعیت (K)، 01/0±41/1، میزان شاخص شدت تغذیه (IF)، 77/20±96/340 و شاخص خالی‌بودن روده (CV) 47/5 است. تمام آیتم‌های غذایی شناسایی‌شده در رودۀ ماهی لوتک دهان‌بزرگ به گروه فیتوپلانکتون‌های گیاهی یا پریفیتون‌ها تعلق دارند. جنس‌های Navicula، Cymbella، Diatoma و Nitzschia به‌منزلۀ غذای اصلی، جنس‌های Microspora، Ulothrix، Oscillatoria، Fragillaria، RhoicospheniaScenedesmus، Tribonema، Synedra Gomphonema و Spirogyra به‌منزلۀ غذای فرعی و جنس‌های Gyrosigma، Pinnularia Pediastrum، Diploneis و Melosira به‌منزلۀ غذای اتفاقی مشخص شدند. آنالیز رژیم غذایی این گونه نشان می‌دهد که ماهی بوتک دهان‌بزرگ دارای رژیم غذایی پریفیتون‌خواری، دارای روده‌ای با حدود پنج‌برابر طول کل بدن و از نظر وضعیت چاقی و تغذیه‌ای در رودخانۀ سزار دارای شرایط نسبتاً مناسبی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Diet and feeding indices of big mouth Botak fish (Cyprinion macrostomum Heckel, 1843) in the Sezar River (Lorestan province)

نویسندگان [English]

  • Mehdi Marammazi 1
  • Mohammad Zakeri 2
  • Mohammad Taghi Ronagh 3
  • Preeta Kochanian 4
  • Mahsa Haghi 2
1 MSc., Department of Fisheries, Faculty of Marine Natural Resources, Khoramshahr Marine Science and Technology University, Iran
2 Assistant Prof., Department of Fisheries, Faculty of Marine Natural Resources, Khoramshahr Marine Science and Technology University, Iran
3 Assistant Prof., Department of Marine Biology, Faculty of Marine Science, Khoramshahr Marine Science and Technology University, Iran
4 Associate Prof., Department of Fisheries, Faculty of Marine Natural Resources, Khoramshahr Marine Science and Technology University, Iran
چکیده [English]

This study was conducted for identifying the feeding indices of Botak fish (Cyprinion macrostomum)
in the Sezar River. Monthly sampling was done from July to December 2011, using pursing net with
different mesh size and gill net with 50 mm mesh size. In total 68 specimens of C. macrostomum were
examined. The results of feeding indices showed that the mean of RLG was 5.33±0.07. Also, the mean
of GI, K, IF and CV were 0.13±0.002, 1.41±0.01, 340.96±20.77 and 5.47, respectively. Based on the
results, Navicula, Cymbella, Diatoma and Nitzschia as main, Microspora, Coconeis, Oscillatoria,
Pediastrum, Rhoicosphenia, Mougeotia, Tribonema, Synedra, Cosmarium, and Spirogyra as subsidiary
and Ulothrix, Gyrosigma, Closterium Scenedesmus, Pinnularia, Gomphonema, Cymatopleura,
Diploneis Oedogonium, and Melosira as an accidental food items were detected. Diet analysis showed
that Cyprinion macrostomum is a priphyton feeder with a RLG of five processing an appropriate
condition factor and feeding condition in the Sezar River.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Botak
  • Cyprinion macrostomum
  • feeding indices
  • Lorestan Province
  • Sezar River