تنوع زیستی و عوامل محیطی موثر بر پراکنش سخت پوستان برکه های بهاری: مطالعه موردی رشکان ارومیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

2 استاد یارگروه اکولوژی و مدیریت ذخایر، پژوهشکده آرتمیا و آبزی پروری، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

3 دانشیار گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

منطقه رشکان ارومیه واقع در نزدیکی جنوب غربی دریاچه ارومیه (ꞌ 37 °45ꞌ E 56 °36 N ) به لحاظ تشکیل برکه های بهاری متنوع از اهمیت زیادی برای حیات وحش بخصوص پرندگان بومی و مهاجر برخوردار می باشد. بررسی های میدانی و نمونه برداری از آب و موجودات ساکن زیستگاه های این منطقه در 14 ایستگاه در ماه‌های فروردین و اردیبهشت ماه سال 1397 انجام گرفت. عوامل فیزیکوشیمیایی و سخت پوستان واقع در برکه‌های فصلی در ایستگاه‌های مورد مطالعه بررسی گردید. نتایج نشان داد که الگوهای پراکنش سخت پوستان به شدت تحت تاثیر عوامل محیطی قرار دارد. عوامل محیطی نظیر کدورت، مواد جامد معلق و کلروفیل a بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص های تنوع زیستی این زیستگاه ها گذاشتند. بیشترین تنوع زیستی سخت پوستان در منطقه رشکان مربوط به نمونه برداری نوبت دوم در اردیبهشت ماه و کمترین آن مربوط به نمونه برداری نوبت اول در فروردین ماه بود. همچنین بیشترین غنا و تراکم گونه ای در نمونه برداری نوبت دوم بدست آمد. این نتایج توسط شاخص تنوع زیستی شانون-وینر (632/1 در نوبت اول نسبت به 816/0 در نوبت دوم) و سیمپسون (494/0 در نوبت اول نسبت157/0 در نوبت دوم) مورد تائید قرار گرفت. می توان چنین نتیجه گرفت که منطقه رشکان از شرایط نسبتا مناسبی جهت پراکنش گونه های مختلف سخت پوستان کوچک نظیر کلادوسرها، کوپه پودها و پریان میگوها دارد، که نیازمند توجه بیشتر از سوی سازمان‌های مرتبط با حفاظت اکوسیستم دریاچه ارومیه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Biodiversity and environmental factors affecting the distribution of crustaceans in spring pools: Case study, Rashkan, Urmia

نویسندگان [English]

  • Shima Valizadeh 1
  • Behrooz Atashbar 2
  • Ahmad Imani 3
1 Department of Fisheries, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Urmia University Urmia, Iran
2 Departeant of Ecology and Resource Assessment, Urmia Lake Research Institute,, Uremia University, Urmia, Iran
3 Department of Fisheries, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Urmia University, Urmia, Iran
چکیده [English]

The Rashkan area located in the central part of Urmia city near the southwest of Urmia Lake (N 36° 56' E 45° 37'), is important for wildlife especially endemic and migratory birds due to its numerous spring pools. Field inventory along with sampling of water and living aquatic (micro)/organisms were carried out during the spring, April and May 2018, from different 14 locations. Water physio-chemical properties and living crustaceans species were studied. Results revealed that distribution pattern of crustaceans were strongly affected by environmental factors. A number of environmental factors including turbidity, total suspended solids and chlorophyll a have most positive effect on biodiversity indices of the studied habitats. The highest biodiversity of crustaceans in the Rashkan region was recorded during the sampling in May and the lowest one was observed in the first sampling in April. Also, the highest richness and species density was obtained in the second sampling. The results were confirmed by the Shannon-Wiener Biodiversity Index (1.632 in the first sampling compared to 0.816 in the second sampling) and Simpson's Diversity Index (0.494 in the first sampling compared to 0.157 in the second sampling).It can be concluded that the region has relatively good environmental condition for distribution of various crustacean species such as cladocerans, copepods and fairy shrimps requiring more attention by Lake Urmia environmental conservation organizations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lake Urmia
  • environment
  • spring pools
  • fairy shrimp
  • West Azerbaijan