ارزیابی ریسک جیوه ناشی از مصرف ماهی سفید دریای خزر ( Rutilus frisii kutum ) در استان مازندران

نویسندگان

1 1گروه محیط زیست، دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

2 گروه شیلات ، دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

3 گروه شیلات، دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران، ایران

چکیده

جیوه یکی از سمی‌ترین عناصر سنگین است که عمدتاً از طریق مصرف غذاهای دریایی آلوده به جیوه وارد بدن انسان می‌شود. در پژوهش حاضر، با اندازه‌گیری غلظت جیوه‌ی کل با دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی (Perkin Elmer, FIAS-100) و تکنیک بخار سرد، در نمونه‌های عضله ماهی سفید دریای خزر (Rutilus frisii kutum)، ریسک ناشی از مصرف این ماهی برای انسان مورد ارزیابی قرار گرفت. 60 عدد ماهی (12 ایستگاه و از هر ایستگاه 5 نمونه‌ ماهی) در اوزان بازاری از ایستگاه‌های صیادی سواحل استان مازندران بصورت تصادفی انتخاب و غلظت جیوه در آنها اندازه‌گیری شد. میانگین غلظت جیوه‌ در عضله‌ی ماهی سفید 112/0 میکروگرم بر گرم وزن تر (382/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک) بود که این میزان پایینتر از حد استاندارد تعیین شده توسط سازمان‌های معتبر جهانی مانندUSEPA ،WHO ،FAO و FDA می‌باشد. شاخص ریسک (HQ) کمتر از 1 (48/0) بود. هم‌چنین، محاسبات نشان داد که جذب روزانه‌ و هفتگی جیوه با توجه به میزان سرانه‌ی مصرف هر ایرانی که توسط FAO اعلام شده است، پایینتر از مقادیر راهنمای ارائه شده (PTDI وPTWI) توسط WHO، USEPA وJECFA است. مصرف ماهی سفید دریای خزر خطری جدی برای سلامتی مصرف کنندگان از نظر میزان جیوه نخواهد داشت و برای حفظ سلامتی، میزان مجاز مصرف آن 62 گرم در روز توصیه می‌شود

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Risk assessment of mercury due to consumption of kutum of the Caspian Sea (Rutilus frisii kutum) in Mazandaran Province

نویسندگان [English]

  • S.M. Hosseini 1
  • Nourollah Mirghaffari 2
  • . . 2
  • S.V. Hosseini 3
چکیده [English]

Mercury is one of the most toxic heavy metal which can enter the human body mainly through consumption of seafood contaminated with mercury. In this study, the human health risk due to consumption of kutum (Rutilus frisii kutum), in the Caspian Sea, were evaluated by measuring the concentration of mercury in muscle samples using Atomic absorbtion spectrophotometer (Perkin Elmer FIAS-100) and cold vapor technique. A total of 60 fresh kutum were collected by local fisherman from 12 stations on the southern coast of Caspian Sea in Mazandaran province. The average concentration of mercury in kutum muscle was 0.112 µg/g of fresh weight (0.382 µg/g dry weight) which was less than the allowable amount for human consumption determined by the international organizations such as USEPA, WHO, FAO and the FDA. HQ Index was below 1 (0.48). Also, the calculations indicated that daily and weekly mercury uptake for Iranian consumers, according to FAO (the amount consumed per capita) is lower than the guide values (PTWI and PTDI) provided by WHO, USEPA and JECFA. Therefore, the consumption of the kutum is not a serious threat to the consumer’s health and a consumption permitted rate of 62 g is recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Allowable fish consumption
  • assessment
  • Kutum (Rutilus frisii kutum)
  • Mercury
  • risk