مقایسه تجمع آرسنیک در عضله و کبد پنج گونه ماهی بومی استان خوزستان

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، باشگاه پژوهشگران جوان، اهواز، ایران

2 گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، ایران

چکیده

این تحقیق در سال 1389 به منظور بررسی و مقایسه تجمع عنصر آرسنیک در عضله و کبد ماهی شلج
(Aspius vorax)، لوتک (Cyprinion macrostomus)، حمری (Barbus luteus) رودخانه کارون و ماهی مید
(Liza klunzingeri) و بیاه (Liza macrolepis) بندر هندیجان، خلیج فارس انجام شد. در این تحقیق 30 نمونه ماهی در فصل زمستان تهیه شد. هضم شیمیایی نمونه‏ها به روش خشک و سنجش آرسنیک به روش جذب اتمی به کمک دستگاه Perkin Elmer 4100 صورت گرفت. تجزیه و تحلیل داده‏ها با نرم‏افزار SPSS17 و به کمک آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA) انجام پذیرفت. بالاترین غلظت تجمع عنصر آرسنیک در کبد ماهی مید به میزان 6/9±33/155 میکروگرم در کیلوگرم وزن خشک بود. همچنین پایین‏ترین غلظت تجمع این عنصر در عضله ماهی لوتک به میزان 65/0±90/73 میکروگرم در کیلوگرم وزن خشک بود. میزان آرسنیک در اندام‏های عضله و کبد ماهی حمری، شلج و لوتک اختلاف معنی‏داری نداشت (P>0.05)، اما میزان این عنصر در اندام‏های دو گونه مید و بیاه اختلاف معنی‏داری داشت (P<0.05). همچنین میزان آرسنیک بین گونه‏های دریایی و آب شیرین اختلاف معنی‏داری داشت (P<0.05). در این تحقیق میزان آرسنیک در مقایسه با آستانه استاندارد انجمن بهداشت ملی و تحقیقات پزشکی استرالیا (NHMRC) و سازمان خواروبار جهانی (FAO) پایین‏تر بود.

عنوان مقاله [English]

Muscle and Liver in Five Species Endemic Fishes from Khoozestan Province

نویسندگان [English]

  • M. Velayatzadeh 1
  • A. Askary Sary 2
چکیده [English]

Concentration of As in the muscle and liver of Aspius vorax, Cyprinion macrostomus, Barbus luteus in Karoon River and Liza klunzingeri and Liza macrolepis from Hendijan Port, Persian Gulf, were investigated in 2011. In this study, 30 samples of fish were collected in winter. Metals were extracted from the tissues using wet the digestion method and concentration of the heavy metals were measured by an Atomic Absorption Spectrophotometer Perkin Elmer 4100. Data were analyzed using one away ANOVA. The highest concentration of As in the liver of Liza klunzingeri was 155.33±9.6 µg kg-1 dw. Also the lowest concentration of this element in muscle of Cyprinion macrostomus was 73.90±0.65 µg kg-1 dw. There was no significant difference in concentration of As in the muscle and liver tissues of Aspius vorax, Cyprinion macrostomus, Barbus luteus, but there was a significant difference in As of two species Liza klunzingeri and Liza macrolepis. Also there was a significant difference between marine and freshwater species. Concentration of As was lower than those of NHMRC and FAO standards.

کلیدواژه‌ها [English]

  • arsenic
  • Bioaccumulation
  • fish
  • Liver
  • muscle