بررسی برخی شاخص‌های آنتی‌اکسیدانی، پراکسیداسیون چربی کبد و تغییرات بیوشیمیایی سرم خون ماهی بیاح (Liza persicus) در سواحل شمالی خلیج‌فارس (مطالعۀ موردی: استان بوشهر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه شیلات و محیط‌زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

2 استادگروه شیلات و محیط‌زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران،کرج، ایران.

3 استادیار گروه شیلات و محیط‌زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

4 دانشیار گروه شیلات و محیط‌زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

5 استادیار مرکز تحقیقات زیست‌فناوری دریایی خلیج‌فارس، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بوشهر، ایران.

چکیده

ترکیبات زنوبایوتیک قادرند در ماهیان تغییرات فیزیولوژیکی نظیر تغییر در تعادل آنزیم‌های بدن و پراکسیداسیون چربی کبد ایجاد کنند لذا، مطالعۀ حاضر با هدف بررسی برخی نشانگرهای زیستی مرتبط با آلاینده‌ها نظیر سطوح آنزیم‌های ترانس آمیناز خون، گلوتاتیون اس ترانسفراز و گلوتاتیون رداکتاز کبدی، همچنین پراکسیداسیون چربی کبد ماهی بیاح (Liza persicus) در سواحل استان بوشهر به منظور بررسی امکان استفاده از این نشانگرها در پایش آثار آلاینده‌ها به ویژه آلاینده‌های نفتی در سواحل خلیج‌فارس انجام شد. برای این منظور هفت ایستگاه مختلف، به نام‌های بنود (ایستگاه کمتر آلوده به‌منزلۀ ایستگاه کنترل)،‌ هاله (پارک ملی نایبند)، نخل تقی (نزدیکی به مجتمع‌های پتروشیمی و صنایع نفتی)، کنگان (پایین‌دست مجتمع‌های پتروشیمی) و سه ایستگاه در بوشهر (جفره، صلح‌آباد و شغاب به علت نزدیکی به آلاینده‌های شهری و سوخت‌های فسیلی) انتخاب شد. ماهیان Liza persicus با میانگین وزنی 79/11±53/44 گرم و میانگین طولی 51/1±21/16 سانتی‌متر از این ایستگاه‌ها صید شدند. ترکیبات هیدروکربن‌های آروماتیک حلقوی در رسوبات هر ایستگاه به منظور تعیین سطوح آلاینده‌ها با استفاده از کروماتوگرافی گازی و طیف‌سنجی جرمی سنجش شدند. نشانگرهای تحت بررسی با استفاده از روش‌های بیوشیمیایی و اسپکتروفتومتری اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که سطوح آنزیم آسپارتات ترانس آمیناز سرم خون و پراکسیداسیون چربی کبد در ایستگاه نخل تقی افزایش معنی‌داری نسبت به ایستگاه بنود دارد، در حالی که در سطوح آنزیم آلانین ترانسفراز خون بین ایستگاه کنترل با سایر ایستگاه‌ها تفاوتی مشاهده نشد. میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون اس ترانسفراز کبدی در ایستگاه کنترل با ایستگاه‌های‌ هاله، نخل تقی صلح‌آباد و شغاب و سطوح آنزیم گلوتاتیون رداکتاز کبدی بین ایستگاه کنترل با ایستگاه جفره تفاوت معنی‌داری داشت. در مطالعۀ حاضر ایستگاه کنترل در مقایسه با ایستگاه‌های آلوده تفاوت معنی‌داری با سطوح آنزیم‌های آسپارتات ترانس آمیناز، گلوتاتیون اس ترانسفراز و پراکسیداسیون چربی داشت که نشان‌دهندۀ امکان استفاده از این نشانگرها به‌منزلۀ نشانگرهای مرتبط با آلاینده‌ها به ویژه آلاینده‌های نفتی، برای بررسی تأثیرات این آلاینده‌‌ها در سواحل خلیج‌فارس است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Antioxidant responses, lipid peroxidation and blood aminotransferase activity in Liza persicus in the northern Persians Gulf (case study: the Boushehr Province)

نویسندگان [English]

  • Dara Bagheri 1
  • Bagher Amiri 2
  • Hadi Poorbagher 3
  • Hamid farahmand 4
  • Afshar Bargahi 5
1 MSC. Department of fisheries Faculty Of natural, resources University of Tehran, Karaj, Iran
2 Prof., Department of fisheries Faculty Of natural, resources University of Tehran, Karaj, Iran
3 Assistant Prof. Department of fisheries Faculty Of natural, resources University of Tehran, Karaj, Iran
4 Associate Prof. Department of fisheries Faculty Of natural, resources University of Tehran, Karaj, Iran
5 Assistant Prof. The Persian Gulf Marine Biotechnology Research Center, Boushehr University of Medical Sciences, Iran
چکیده [English]

Xenobiotics change the physiological homeostasis including balance between enzymes and lipid
peroxidation in fishes. The present study investigated changes of some physiological responses such as
blood aminotransferase enzyme, glutathione-s-transferase (GST), glutathione reductase (GR) and lipid
peroxidation (LPO) in Liza persicus in northern Persian Gulf (Boushehr province) as biomarkers in
biomonitoring programs. Six stations (Haleh, Nakhle Taghi, Kangan, Gofreh, Solhabad, Shogab) and a
reference site (Bonod) were selected in the Boushehr province.The fish samples had an average length
of 16.21 ± 1.51 cm [mean ± SD] and weight of 44.53 ± 11.79 g. PAHs concentration of coastal
sediment were measured using GC-MS and the biomarker were measured using biochemical and
spectrophotometric method. There was a significant difference between Nakhle Taghi station (The
nearest station to petrochemical complex) and the control site (Bonod). There was no significance
difference in blood alanine aminotransferase (ALT) between the stations. There was a significant
difference in GST among Haleh, Nakhle Taghi, Solhabad, Shogab and the control site (Bonod).
However, there was a significant difference in glutathione reductase activity between the Gofreh
station and the Bonod station. This study indicated that xenobiotics biomarkers in the stations with a
high level of pollution had significant difference with the control site (Bonod). In conclusion, Liza
persicus and the studied biomarkers are potentially suitable for future biomonitoring programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biomarker
  • blood aminotransferase
  • Lipid Peroxidation
  • Liza persicus
  • Persian Gulf

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار