بررسی اثرات غلظت های تحت کشنده کلرپیریفوس بر فعالیت آنزیم‌های سرمی و برخی شاخص‌های استرس اکسیداتیو ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد بوم شناسی آبزیان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

2 دانشیار گروه شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

3 دانشیار گروه شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

4 دانشجوی دکتری شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

چکیده

کلرپیریفوس یک آفت­کش ارگانوفسفره است که به­طور گسترده به­عنوان کنترل‌ کننده آفات در مزارع کشاورزی استفاده می ­شود. هدف از این مطالعه تعیین اثر غلظت ­های تحت کشنده (0/1، 0/05 و 0/02 میلی­ گرم بر لیتر) کلرپیریفوس بر فعالیت آنزیم ­های کبدی و آنزیم­ های اکسیداتیو (سوپراکسیددیسموتاز و کاتالاز) ماهی کپور معمولی (Cprinus carpio) در روزهای 1، 7، 14 و 21 بعد از تماس با آفت‌کش می ­باشد. میزان LC50 96  سم کلرپیریفوس برای کپور ماهیان 516/. میلی گرم در لیتر به دست آمده است. نتایج حاضر حاکی از آن است که ماهیان تماس یافته با سم کلرپیریفوس در مقایسه با گروه شاهد افزایش معنی­ داری در فعالیت آسپارتات­آمینوترنسفراز (AST) و آلانین­آمینوترنسفراز (ALT) نشان دادند (0/05<P). همچنین فعالیت آلکالین فسفاتاز (ALP) در غلظت ­های بالای کلرپیریفوس (0/05 و 0/1 میلی‌گرم بر لیتر) افزایش یافته و در روزهای اول و هفتم آزمایش، بیشترین سطح فعالیت در این غلظت­ ها مشاهده شد. فعالیت آنزیم ­های کاتالاز (CAT) و سوپراکسید دیسموتاز (SOD) نیز بطور معنی ­داری بیشتر بود (0/05<P). علاوه بر این اثر متقابل زمان و غلظت سم بر روی فعالیت آنزیم ­های SOD ,CAT و AST مشاهده شد (0/05<P). بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که افزایش مدت تماس ماهی کپور معمولی با سم کلرپیریفوس در غلظت ­های 0/05 و 0/1 میلی‌گرم بر لیتر سبب افزایش فعالیت آنزیم­ های کبدی و آنزیم­های اکسیداتیو ماهی می ­شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effects of Sublethal Concentrations of Chlorpyrifos on the Liver Enzyme Activities and Oxidative Stress Markers in Common Carp (Cyprinus carpio)

نویسندگان [English]

  • Fereshteh Esfandyar 1
  • Farid Firouzbakhsh 2
  • Hossein Rahmani 3
  • Khosroo Jani-Khalili 4
1 Graduated Master of Science, Department of fisheries, Sari agricultural Sciences and natural resources university, Sari, Iran.
2 Associate of professor, Department of fisheries, Sari agricultural Sciences and natural resources university, Sari, Iran
3 Associate of professor, Department of fisheries, Sari agricultural Sciences and natural resources university, Sari, Iran
چکیده [English]

Chlorpyrifos is an organophosphate pesticide that is widely used to control the pests in agricultural fields. The aim of this study is to determine the effects of sublethal concentrations (0.1, 0.05 and 0.02 mg/l) chlorpyrifos on the liver enzymes activities and oxidative enzymes (superoxide dismutase and catalase) in common carp (Cyprinus carpio) on 1, 7, 14 and 21 days. The present results suggest that a significant increase in the activities aspartate aminotransferase (AST) and alanine aminotransferase (ALT) fish exposed to pesticide chlorpyrifos compared with a control group (P<0.05). The alkaline phosphatase activity in high concentrations of chlorpyrifos (0.05 and 0.1) increased in the first and seventh days of experiment have the highest level of activity in the same concentrations. Superoxide dismutase and catalase activities also were significantly higher. In general, Long-term exposure to high concentrations of chlorpyrifos (0.05 and 0.1 mg/l) causes changes in liver enzyme, oxidative enzymes activities the common carp.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chlorpyrifos
  • common carp
  • liver enzymes
  • Oxidative enzymes
  • Toxicity