بررسی قرابت خویشاوندی ماهیان جنس Rutilus Rafinesque, 1820 در سواحل جنوبی دریای خزر (بندرترکمن، شلمان‌رود و رود ارس) بر اساس صفات استخوان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

2 استادیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر، آزادشهر، ایران.

3 استادیار گروه علوم و مهندسی شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه لرستان، خرم آباد، استان لرستان، ایران.

چکیده

این تحقیق با هدف بررسی قرابت خویشاوندی ماهیان جنس Rutilus در سواحل جنوبی دریای خزر انجام گردید. برای این تحقیق  در مجموع تعداد 30 قطعه ماهی از سه جمعیت ماهی کلمه (بندرترکمن، رودخانه شلمان‌رود و رود ارس) به عنوان درون‌گروه و 10 قطعه ماهی سفید از صیدگاه بندرترکمن به‌عنوان برون‌گروه  تهیه شد. تمامی نمونه‌ها بر اساس دستورالعمل استاندارد شفاف‌سازی شده و اجزاء اسکلتی آن‌ها مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به‌منظور استنباط نتایج تبارشناسی، تعداد 33 حالت‌ صفت استخوان‌شناسی انتخاب و تبارنگار مبتنی بر بیشترین پارسیمونی در نرم‌افزار TNT ترسیم گردید. نتایج به دست آمده  بیان‌گر هم‌تبار بودن سه جمعیت کلمه با پشتیبانی 100% بود. در این میان ماهی کلمه بندرترکمن با پشتیبانی 65% درخت‌های ممکن به‌عنوان گروه پایه‌ای (قدیمی‌ترین گروه) مشخص گردید و دو گروه کلمه ارس و کلمه شلمان‌رود به‌عنوان خویشاوندان جدیدتر در یک خوشه قرار گرفتند. بر اساس نتایج  استخوان‌شناسی این مطالعه و بر اساس خویشاوندی نزدیک‌تر کلمه ساکن رودخانه ارس و کلمه کورا، به نظر می‌رسد کلمه شمالی (R. rutilus) که به‌عنوان گونه ساکن آب‌های شیرین سواحل جنوبی دریای خزر از جمله رودخانه ارس شناخته می‌شود، در واقع همان گونه کلمه خزری نژاد کورا (R. caspicus) می باشد. کلمه‌ی رودخانه ارس احتمالاً به‌واسطه زندگی در این رودخانه با شرایط متفاوت محیطی تحت تأثیر انعطاف‌پذیری ریختی، تفاوت‌های استخوان‌شناسی را با جمعیت آن در سواحل جنوب غربی دریای خزر کسب کرده است که این مسئله نیاز به تأیید توسط مطالعات تکمیلی دارد. همچنین این احتمال نیز وجود دارد که کلمه خزری نژاد ترکمنی یک آرایه متمایز از گونه‌های کلمه خزری و شمالی باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Phylogenetic Relationship of Members of the Genus Rutilus Rafinesque, 1820 in the Southern Caspian Sea (Bandar Turkman, and Shalman and Aras Rivers) Based on Osteological Characters

نویسندگان [English]

  • Soheil Eagderi 1
  • Fariborz Ghojoghi 2
  • Manoochehr Nasri 3
1 Associate Professor, Department of Fisheries, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Fisheries, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Islamic Azad University, Azadshahr branch, Azadshahr, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Fisheries Science and Technology, Faculty of Natural Resources, Lorestan University, Khorramabad, Iran.
چکیده [English]

The phylogenetic analysis of the members of the genus Rutilus from the southern Caspian Sea was analyzed based on the osteological characteristics. For this purpose, three population of Roach from Bandar-e Turkman, Shalmanrood River and Aras River (each 10 specimens) as in-group and 10 specimens of Kutum fish (Rutilus kutum) were used as out-group. The fish were stained and cleaned according to standard methods for osteological examination based on direct observation. Phylogenetic analysis was performed based on 24 osteological character states and the phylogenetic tree was constructed based on maximum parsimony algorithm using TNT software. The results showed the monophyly of the three Roach populations. The Turkman population with 7 automorphic characters was the plesiomorphic (65% bootstrap number) and the other two Roach groups formed sister taxa. The osteological differences of the Aras population compared to other populations of the Caspian Sea maybe due Phenotype plasticity corresponding to their environmental factors. Based on similarities observed between R. rutilus and R. caspicus from the Kura, it can be proposed that they belong to same species. Also it can be proposed that the R. caspicus from Turkman may be a distinct taxon.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Phenotype plasticity
  • Taxonomy
  • Caspian Sea
  • Cyprinidae
  • Ichthyology

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار