ارزیابی تأثیر شرایط اکولوژیکی و متغیرهای فیزیکی رودخانه دینورآب استان کرمانشاه بر شاخص مطلوبیت زیستگاه ماهی شاه‌کولی سلال (Alburnus sellal Heckel, 1843)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

2 دانشیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر شرایط اکولوژیکی، متغیرهای فیزیکی رودخانه و تعیین روش مناسب شاخص مطلوبیت زیستگاه ماهی شاه‌کولی سلال Alburnus sellal در رودخانه دینورآب استان کرمانشاه به اجرا درآمد. بدین منظور مطالعات میدانی اندازه­ گیری فاکتورهای اکولوژیکی، متغیرهای فیزیکی زیستگاه (عمق آب، عرض رودخانه، سرعت جریان، دمای آب، درصد سنگ بستر، قطر متوسط سنگ، نوع پوشش گیاهی بستر، مجموع ذرات جامد محلول، هدایت الکتریکی و pH) در تیرماه 1395 از پایین‌دست رودخانه به سمت بالادست در بازه 1 کیلومتری انجام شد و تعداد 854 قطعه ماهی در کل ایستگاه ­ها صید گردید. شاخص مطلوبیت زیستگاه هر ایستگاه به چهار روش میانگین حسابی، میانگین هندسی، حداقل و حداکثر محاسبه گردید. نتایج نشان داد مدل میانگین حسابی نسبت به سایر میانگین­ های مورد بررسی، بهترین روش برای محاسبه­ شاخص مطلوبیت زیستگاه در این مطالعه می­ باشد که در ایستگاه دوم با شاخص مطلوبیت زیستگاه 0/8، مطلوب‌ترین زیستگاه برای ماهی شاه­کولی­ سلال می­ باشد. با به­ دست آوردن مساحت مطلوب زیستگاه مشخص گردید میزان 406/801 مترمربع از رودخانه برای زیست گونه شاه­کولی­ سلال مناسب می‌باشد. ارزیابی شرایط زیستگاهی انتخابی این ماهی بومی می‌تواند در مدیریت اکوسیستم رودخانه دینورآب و محافظت از زیستگاه مناسب ماهی در مطالعات زیست‌محیطی منابع آب، مفید واقع شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effects of Ecological Conditions and Physical Variables of the Dinvarab River in the Kermanshah Province on the Habitat Suitability Index of Alburnus sellal Heckel (1843)

نویسندگان [English]

  • Zahra Pishkahpour 1
  • Hadi Poorbagher 2
  • Soheil Eagderi 2
1 M.Sc. Graduate, Department of Fisheries, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran..
2 Associate Professor, Fisheries Department, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran.
چکیده [English]

This study aimed to investigate effects of ecological conditions, physical and hydrological parameters of a river, and to examine the appropriate method to determine Alburnus mossulensis fish habitat desirability in the Dinvarab River in the Kermanshah province. Ecological factors including physical and hydrological variables of the habitat (water flow velocity, depth, river width, water temperature, the percentage of bedrock, average diameter of rocks, vegetation type of substrate, total soluble solids, electrical conductors and pH) were measured from the downstream to the upstream across the 1 km range and 854 specimens were caught from all stations. Habitat Suitability Index of each station was calculated using the software of R using four methods: arithmetic average, geometric mean, minimum and maximum. The results showed that the average arithmetic model was the best method for calculating the habitat suitability index in this study. The station 2, with a habitat suitability index of 0.8 was the most desirable habitat for A. sellal. By calculating the optimal habitat area, it was found that 406.801 m2 of the River is suitable habitat for A. sellal. Assessment of the habitat conditions of this native fish can be useful in managing the Dinvarab River ecosystem to protect the habitat of the fish in environmental studies of water resources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Habitat
  • Dinvarab River
  • Weighted Usable Area
  • Habitat Suitability