بررسی دو روش بیهوشی با یخ و گل میخک و کشتار خارج از آب بر پاسخ استرس و برخی شاخص‌های کیفی ماهی کپور معمولی(Cyprinus carpio)

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد شیلات، دانشگاه آزاد واحد تهران شمال، ایران

3 دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

چکیده

در این تحقیق اثر دو روش بیهوشی 1) بیهوشی ماهیان با قرار دادن آنها در یخ 2) بیهوشی ماهیان با غوطه‌‌‌وری در عصاره‌‌‌ی گل میخک و مرگ با ضربه در سر، در مقایسه با روش معمول کشتن ماهی (مرگ خارج از آب) بر شاخص‌های کیفی و میزان استرس وارده در ماهی کپور معمولی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که روش بیهوشی قبل از مرگ، بر کیفیت گوشت ماهی اثر معنی‌داری دارد. ارزیابی شاخص جمود نعشی و میانگین pH‌ عضله در طول زمان پس از کشتار و بین تیمارهای آزمایشی مختلف، تغییرات معنی داری را نشان دادند. جمود نعشی در ماهیانی که خارج از آب مردند، 3 ساعت بعد به بیشترین مقدار خود (6/77 درصد) رسید. جمود نعشی ماهیان بیهوش شده در یخ و عصاره گل میخک به ترتیب در 24 ساعت پس از مرگ (2/44 درصد) و 60 ساعت پس از مرگ (1/55 درصد) به حداکثر رسید. ماهیان بیهوش شده با گل میخک، جمودی با تاخیر نسبت به دو تیمار دیگر داشتند. میزان pH بلافاصله پس از مرگ برای ماهیان مرگ خارج از آب 34/6 ، برای تیمار یخ گذاری 53/6 و برای تیمار گل میخک 99/6 بود. در ماهیان بیهوش شده با عصاره گل میخک، میزان آبچک عضله پایین تر از سایر تیمارها بود. غلظت فاکتورهای خونی وابسته به استرس (کورتیزول، گلوکز و لاکتات پلاسما) در تیمار مرگ خارج از آب، بطور معنی داری از تیمارهای یخ گذاری، گل میخک و تیمار شاهد پلاسما، شامل 8 ماهی زنده درون حوضچه نگهداری که تحت استرس بیهوشی و کشتار نبودند، بالاتر بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که ماهی‌‌هایی که با عصاره گل میخک بیهوش و سپس با ضربه در سر کشته شدند، کیفیت به مراتب بالاتر داشته و استرس وارده به آنها نسبت به تیمارهای یخ گذاری و مرگ خارج از آب، پایین تر بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Stunning by Ice and Clove Oil, and Asphyxia on Stress Responses and Quality Indicators in Common Carp (Cyprinus Carpio)

نویسندگان [English]

  • S. Moini 1
  • Z. Mouloodi 2
  • Bahare Shabanpour 3
چکیده [English]

In this investigation effects of two stunning methods 1) ice asphyxia, 2) direct immersion of fish into bath containing previous water dilution of clove oil that were killed by blow on the head were compared with common fish slaughtering method: removing fish from water and exposed to the air (asphyxia). Effects of these two methods on meat quality and stress responses in common carp were evaluated. Results revealed that anaesthetizing and killing procedures significantly affected the meat quality in common carp. Both rigor index and pH varied significantly during the trail post-mortem between the experimental groups. Maximal rigor index (77.6%) was observed after 3 hours post mortem in the asphyxia group. Rigor index reached maximum at 24(44.2%) and 60 h (55.1%) post mortem for the ice and clove oil group. Fish subjected to clove oil showed a less intense than those in the other group although they had a longer lasting rigor state. Mean muscle pH of fish was 6.34 for asphyxia, 6.53 for ice group and 6.99 for clove oil immediately after death. Fish of the group clove oil had the lowest driploss at 96h postmortem. Stress blood indicators in asphyxia group were significantly higher than other two groups and the control group (unstressed fish). The data presented in the experiment expressed that fish of the group received clove oil had significantly higher quality and less stress response than other groups.

کلیدواژه‌ها [English]

  • asphyxia
  • clove oil
  • common carp (Cyprinus carpio)
  • Meat quality
  • Stress