بررسی تأثیر پرتودهی با اشعة گاما در بار میکروبی فیلۀ ماهی کفال طلایی (Liza aurata) طی دورۀ نگهداری در یخچال (°C 4+)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه شیلات دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

2 گروه شیلات دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار

3 گروه شیلات دانشگاه خلیج فارس

چکیده

ماهی کفال طلایی (Liza aurata) از جمله ماهیان با ارزش غذایی و اقتصادی دریای خزر است که در استان‌های شمالی ایران به مقدار زیاد صید می‌شود، اما همانند سایر ماهیان در برابر عوامل فساد، به‌ویژه فساد باکتریایی، آسیب‌پذیر است. در این پژوهش کارایی تکنیک پرتودهی با اشعة گاما، به‌منزلة یکی از روش‌های غیر حرارتی فرآوری آبزیان، در کاهش بار باکتریایی و افزایش مدت ماندگاری فیلۀ ماهی کفال طلایی طی 35 روز نگهداری در یخچال (°C 4+) بررسی می‌شود. نمونه‌ها با دُزهای مختلف اشعة گاما (دُزهای 0 (شاهد)، 1، 2، 3، و 5 کیلوگری) پرتودهی شدند و سپس، طی 35 روز نگهداری در یخچال و در فواصل زمانی (تازه) 1، 5، 10، 15، 20، 25، 30، و 35 روز مورد آزمایشات میکروبی (شامل اندازه‌گیری بار باکتریایی کل، سودوموناس‌ها، باکتری‌های تولیدکنندۀ اسید لاکتیک، باکتری‌های تولیدکنندۀ گاز H2S، و انتروباکتریاسه) قرار گرفتند. نتایج آنالیز عوامل میکروبی گوناگون نشان داد که فیلۀ ماهی کفال طلایی بدون مواجهه با اشعة گاما (شاهد) به مدت 10 روز قابلیت مصرف دارد، اما زمانی که در معرض اشعة گاما قرار گیرد، قابلیت ماندگاری آن برای مصرف‌کنندگان افزایش می‌یابد (P<0.05) که میزان آن به شدت دُز به‌کار رفته بستگی دارد. نتایج نشان داد که از بین دُزهای مورد استفاده دُز 3 کیلوگری برای کاهش بار باکتریایی و افزایش مدت نگهداری فیلۀ ماهی کفال طلایی در دمای یخچال بهترین نتیجه را به‌دنبال داشته است و بنابراین، استفاده از آن برای حصول به منظور فوق در فیلۀ ماهی کفال طلایی در شرایط یخچال پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Gamma Radiation on the Microbial Characteristics of Golden Gray Mullet (Lizaaurata) Fillet during Chilled Storage (4°C)

نویسندگان [English]

  • Seid Vali Hosseini 1
  • Ali Taheri 2
  • Amin Oujifard 3
1 Depatment of Fisheries, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, I.R.IRAN
2 Ali Taheri: Department of Fisheries, Chabahar Marine University, Chabahar, I.R.IRAN
3 Amin Oujifard: Department of Fisheries, University of KhalijFars, I.R.IRAN
چکیده [English]

Golden gray mullet (Lizaaurata) is one of the valuable fishes inhabited in Caspian Sea, which
is captured in large volumes in northern parts of Iran. However, similar to other fishes, Golden
gray mullet is susceptible to bacterial spoilage and the quality of the fish will be degraded
during the storage time. Therefore, the purpose of the present study was to investigate the
effects of gamma radiation, as a non-thermal fish processing method, on the microbiological
properties and shelf-life extension of Golden gray mullet fillets during chilled storage (4°C).
Experimental fish were filleted, irradiated at different doses (0, 1, 2, 3 and 5 kGy) and then
stored in refrigerator for 35 days. Microbial quality changes were evaluated by enumeration of
total viable count (TVC), Pseudomonas, Lactic acid bacteria (LAB), H2S producing bacteria
and Enterobacteriaceae over the experimental period on the day of 1, 5, 10, 15, 20, 25, 30
and 35. The results obtained from this study showed that the shelf life of Golden gray mullet
stored at the refrigeration temperature, as determined by overall microbial load, is 10 days for
non-irradiated Golden gray mullet. However, samples treated with gamma irradiation showed
better quality during storage. The results revealed that radiation at a high dose (5 kGy) was
inhibited the growth of microorganisms, and irradiation at a medium dose of 3 kGy could
be used to control the microbial load indices of Golden gray mullet for up to 35 days at the
refrigeration temperature without adverse effects on the fish quality and acceptability.

کلیدواژه‌ها [English]

  • gamma ray
  • golden gray mullet (Lizaaurata)
  • Microbial Quality
  • shelf-life