تأثیر ‌کلرید ‌جیوه در فراساختار سلول‌های پوششی مثانة خرچنگ دراز آب شیرین (Astacus leptodactylus)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکدة علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

2 دانشیار دانشکدة علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

چکیده

استرس‌های ناشی از آلاینده‌ها، از جمله فلزات سنگین، به پاسخ‌های سلولی منجر می‌شوند که اغلب به صورت تغییرات فراساختاری نمایان می‌شوند. تغییرات فراساختاری سلول‌های پوششی مثانة خرچنگ Astacus leptodactylusدر اثر تیمار با کلرید جیوه بررسی شد. 80 قطعه خرچنگ از تالاب انزلی صید و به تعداد مساوی به چهار تانک که هر کدام حاوی یکی از غلظت‌های 0، 5، 15 و 20 ppb از ‌کلرید جیوه بود، انتقال داده شدند. در پایان دورة تیمار یک هفته‌ای، ضمن بررسی مرگ‌و‌میر، غدة سبز نمونه‌ها به منظور مطالعه با میکروسکوپ الکترونی گذاره در گلوتارآلدهید تثبیت شد. در حالی که تلفاتی در تیمارهای 0 و ppb 5 دیده نشد، در تیمار 15و ppb 20 به ترتیب 20 و 100درصد مرگ‌ومیر مشاهده شد. سلول‌های پوششی مثانه در دوز صفر ppb فاقد هر گونه تغییرات فراساختاری بودند. تغییرات فراساختاری این سلول‌ها در دوز ppb 5 شامل درهم‌پیچیدگی غشای پایه، تورم و تغییر شکل میتوکندری‌ها، افزایش درخور توجه تعداد و اندازة واکوئل بود. در دوز ppb 15 علاوه بر تغییرات ذکرشده، دژنره‌شدن کریستاهای میتوکندری، افزایش بیش از حد واکوئل‌های بدفرم، و به طور کلی نکروز سلول‌ها مشاهده شد. نتایج نشان داد که غدة سبز خرچنگ دراز آب شیرین می‌تواند محل اصلی غیر سمی‌سازی و خروج جیوة غیرآلی واردشده در همولنف باشد و به دلیل تراکم زیادش در بخش مثانه، سبب تغییرات و آسیب‌های فراساختاری شود و با ایجاد اختلال در مکانیسم دفع مواد زائد و خصوصاً تنظیم اسمزی سبب تلف‌شدن این آبزی شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effect of mercuric chloride on the ultrastructure of bladder epithelial cells in crayfish, Astacus leptodactylus

نویسندگان [English]

  • Shahedeh Abdolazizi 1
  • Saber Khodabandeh 2
1 M. Sc. Student, Faculty of Marin Sciences, University of Tarbiat Modarres, Noor, Iran
2 Associate Prof., Faculty of Marin Sciences, University of Tarbiat Modarres, Noor, Iran
چکیده [English]

The induced stress by pollutants such as heavy metal, is caused cellular responses leading to ultrastructural changes. The ultrastructural alternations of epithelial cells in the bladder of crayfish (Astacus leptodactylus) to study the effect of mercuric chloride treatments were conducted. Eighty specimen of crayfish were collected from the Anzali wetland and every 20 of them were divided into four treatments with concentration of 0, 5, 15 and 20 ppb of mercury chloride. After one week of exposure period, their green gland were removed and fixed into glutaraldehyde for TEM study. There was no losses during experiment in 0 and 5 ppb treatments, whereas 20% and 100% of death were recorded in 15 and 20 treatments, respectively. Results did not show any ultrastructural alternation in the epithelial cells of bladder at 0 dose. In 5 ppb treatment, observed ultrastructural alternations were the complexity of basal membrane cells, swelling and deformation mitochondria and the significant increase in the number and size of vacuoles. In 15 ppb dose in addition to mentioned alterations, degeneration of mitochondrial crystals, increasing excessive deformity of vacuoles and in general, necrosis of cells were observed. The results showed that the green gland of crayfish could be the main site of detoxification and removal of the entered mercury in hemolymph. Due to its high accumulation in bladder can cause ultrastructural alterations and damages by disturbing mechanism of waste discharging and specially osmoregulation would cause death in this aquatic organism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mercuric chloride
  • Ultrastructure
  • Mitochondrial
  • Bladder epithelial cells
  • Astacus leptodactylus