مطالعة تأثیر نوسانات دما در طول، وزن و فاکتور وضعیت ماهی خواجو Schizothorax pelzami (Kessler, 1870) در دو زیستگاه دریاچه و رودخانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، گروه محیط زیست و انرژی، تهران، ایران

2 دانشیارگروه تنوع زیستی و مدیریت اکوسیستم‌های پژوهشکدۀ علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 دانشیار دانشکدۀ علوم زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

4 دانشیار گروه شیلات و محیط زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

مطالعة حاضر از دی 1388 تا دی 1389 در دو اکوسیستم رودخانه‌ای و دریاچه‌ای دربارة رژیم دمای سالیانه، روابط بین طول و وزن کل و فاکتور وضعیت به تفکیک زیستگاه و جنسیت در ماهی خواجو با نام علمی Schizothorax pelzami انجام پذیرفت. زیستگاه رودخانه‌ای فریزی با میانگین دمای سالانة 325/4±99/10 درجة سانتی‌گراد به‌منزلة زیستگاه گرم و زیستگاه دریاچه‌ای چشمه‌سبز با میانگین دمای سالانه 015/1±85/8 درجة سانتی‌گراد به‌منزلة زیستگاه سرد مشخص شد. تفاوت معنا‌داری (001/0P<) میان مقادیر مربوط به طول کل و وزن کل در جنسیت ماده در هر دو زیستگاه همچنین میان شیب رگرسیون طول و وزن کل در هر دو زیستگاه مشاهده شد، به طوری که جنسیت ماده در زیستگاه رودخانه‌ای و جنسیت نر در زیستگاه دریاچه‌ای رشد آلومتریکی مثبت داشت (107/3  b=و 102/3b=). همچنین، جنسیت نر در زیستگاه رودخانه‌ای و جنسیت ماده در زیستگاه دریاچه‌ای دارای رشد آلومتریکی منفی بود (828/2  b=و 807/2b=). رابطة طول کل با وزن کل در جمعیت ساکن در زیستگاه رودخانه‌ای در جنسیت نر به صورت (9376/0= r2)8/2TL 4-10×21/0=W و در جنسیت ماده به صورت (96/0=r2)10/3TL 5-10 ×5/0=W است. همچنین، مقادیر این رابطه در جمعیت ساکن در زیستگاه دریاچه‌ای در جنسیت نر به صورت (933/0= r2)10/3TL 5-10×5/0=W و در جنسیت ماده به صورت (966/0=r2)82/2TL 4-10 ×21/0=W محاسبه شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effect of fluctation temperature on Weight- length and condition factors of Schizothorax pelzami (Kessler,1870) in two habitat lake and river

نویسندگان [English]

  • Mahdi Badri 1
  • Asghar Abdoli 2
  • Bahram H. kiabi 3
  • Mahmud Karami 4
1 M.Sc Graduated, Department of Energy and Environment, Branch of Sciences and Researches, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Environment Science Research Center, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Faculty of Biology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
4 Professor, Faculty of Natural Resources, Tehran University, Karaj, Iran
چکیده [English]

        In order to evaluate aspects of the fluctation temperature on Weight- length and condition factors of Schizothorax pelzami (Kessler,1870) in the  two  different habitat such as the ferizi River basin and cheshme sabz lake in khorasan province, total of 873 samples were taken monthly from January, 2009 through January, 2010, by means of gill nets. The results showed that lake population was significantly larger and weightier than river population (by T - test (P<0.001)). This may be due to better environmental conditions and food supply in lake habitat. This relation (Wt-Lt) was evaluated for all individuals, and for each sex separately (females and males), due to the significant difference between the male and female slopes of Wt-Lt regressions  in both ecosystem. Result(Parameter b) showed that Weight increased Isometrically with size in both population  but in river females & lake males growth were positive allometrically, (b= 3.102 ,b= 3.107) also river males population and lake females population growth were negative allometrically, (b=2.807,b=2.828). In addition Body weight exponentially increased with SL (mm) by the following relationships: River population: W = 0.21 × 10-4 TL2.80 (r2 = 0.93) for males and W = 0.5 × 10-5  TL 3.102 (r2 = 0.96) for females. lake population:W = 0.5 × 10-5   TL3.107 (r2 = 0.93) for males and W = 0.21 ×10- 4 TL 2.82 (r2 = 0.96) for females.                                                                                                            

کلیدواژه‌ها [English]

  • Condition factor
  • Schizothorax pelzami
  • temperature
[1]       Abdoli, A., 2000. The Inland Water Fishes of Iran. (In Farsi with English abstract). Tehran: Iranian Museum of Nature and Wildlife, 377 p.
[2]       Abdoli , A., Rasooli, P., Yazdandad bibalan , H., Abdoli , L., 2007 Study on Some Ecological Aspects of Snow Trout(Schizothorax pelzami) from Laiinsoo River in Northeastern Iran. ENVIRONMENTAL SCIENCES 4, 69-76.
[3]       Allen, K.R., 1985. Comparison of the growth rate of brown trout Salmo trutta in a New Zealand stream with experimental fish in Britain Journal of Animal Ecology 54, 487-495.
[4]       Bagenal, T., 1978. Methods for assessment of fish production in fresh water Blackwell.Scient.Pub.Oxford,london,U.K, 365 p.
[5]       Bagenal, T., Tesch, F., 1978. Methods for Assessment of Fish Production in Fresh Waters. Blackwell, Oxford, 101-136 p.
[6]       Berg, L.S., 1949. Freshwater fishes of the USSR and adjacent countries. Israeli program for scientific translations, Jerusalem, p.
[7]       Brett, J.R., 1964. The respiratory metabolism and swimming performance of young sockeye salmon. Journal of the Fisheries Research Board of Canada 21, 1183-1226.
 
[8]       Brett, J.R.a.G., T. D. D, 1979. Physiological energetics. In Fish Physiology. New York: Academic Press, 279-352 p.
 
[9]       Brown, J.H., 1964. On the relationship between abundance and distribution of species. Am. Nat, 225-279 p.
 
[10]   Brown, M.E., 1957. Experimental studies on growth. In The Physiology of Fishes. New York: Academic Press., 361-400 p.
 
[11]   Bull, H., 1952. An evaluation of our knowledge of fish behavior in relation to hydrography. Rapp. P.V. Réun. Cons. Int. Explor. Mer., 8-23 p.
 
[12]   Coutant, C.C., 1987. Thermal preference: when does an asset become a liability? Env. Biol.Fish 18, 161-172.
 
[13]   Diana, J.S., 2004. Biology and ecology of fishes. Cooper Publishing Group, Traverse City, MI, p.
 
[14]   Fausch, K.D., Bramblett, R.G., 1991. Disturbance and fish communities in intermittent tributaries of a western Great Plains river. Copeia, 659-674.
 
[15]   Fry, F.E.J., 1971. Effects of environmental factors. In Fish Physiology. Academic Press, New York, 1-98 p.
 
[16]   Lamouroux, N., Poff, N.L., Angermeier, P.L., 2002. Intercontinental convergence of stream fish community traits along geomorphic and hydraulic gradients. Ecology, 83, 1792-1807.
 
[17]   Mäki-Petäys, A., Muotka, T., Huusko, A., Tikkanen, P., Kreivi, P., 1997. Seasonal changes in habitat use and preference by juvenile brown trout, Salmo trutta, in a northern boreal river. Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 54, 520-530.
 
[18]   Matthews, K.R., N. H. Berg, D. L. Azuma, Lambert., T.R., 1994. Cool water formation and trout habitat use in a deep pool in the Sierra Nevada, California. Transactions of the American Fisheries Society 123, 549-564.
 
[19]   Myers, R.A., 1998. When do environmentrecruitment correlations work? . Rev. Fish Biol. Fish 8, 285-305.
 
[20]   Rahel, F.J., Hubert, W.A., 1991. Fish assemblages and habitat gradients in a Rocky Mountain Great Plains stream: biotic zonation and additive patterns of community change. Transactions of the American Fisheries Society 120, 319-332.
 
[21]   Shcherbina, M.A., Kazlauskene, O.P., 1971. Water temperature and digestibility of nutrient substances by carp. Hydrobiologia 9, 40-44.
 
[22]   Shepherd, J.G., Pope, J.G., Cousens, R.D., 1984. Variations in fish stocks and hypotheses concerning their links with climate. Rapp. P.-v. reun. Cons, int Mer 185, 255-267.
 [23]   Velayati, S., 2004. Study on Hydrological characteristics of  FRIZI river and  role of them on plain of  mashhad. Geography and Development Journal 47-72.