تنوع فنوتیپی گربه ماهی بزرگ دریایی Netuma thalassina (Rüppell, 1837) در سواحل شمالی خلیج فارس و دریای عمان (آب‌های هرمزگان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد گروه شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران.

2 دانشیار گروه شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

3 دانشیار گروه شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران.

4 دانشجوی دکتری،دانشگاه هرمزگان

چکیده

این تحقیق با هدف شناسایی ذخایر گربه ماهی بزرگ دریایی Netuma thalassinaکه غالب ترین گربه ماهی دریایی آبهای هرمزگان است با استفاده از ویژگیهای فنوتیپی انجام شد. تعداد 209 گربه‌ماهی‌بزرگ از سه منطقه بندرعباس، بندر جاسک و  بندرلنگه صید شد و از نیم‌رخ چپ و نمای شکمی عکس‌برداری شد. تعداد 12 لندمارک روی قسمت جانبی و 11 لندمارک روی قسمت شکمی هم‌ساخت بر تصاویر تعریف شد و با استفاده از نرم‌افزار tpsDig رقومی سازی شدند. همچنین نمونه‌ها با استفاده از 20 فاصله هندسی مابین ده لندمارک جانبی و 9 ویژگی ریخت سنجی سنتی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آنالیزهای CVA در نمای شکمی شکل سر و قسمت جانبی بدن براساس فواصل مهالانوبیس نشان داد که جمعیت گربه ماهی بندر جاسک دارای بیشترین فاصله با بقیه گروه‌ها است. براساس مقایسه میانگین نمای شکمی شکل سر و قسمت جانبی بدن، بیشترین جابجایی نقاط لندمارک مربوط به نوک پوزه، طول و عرض سر در جمعیت بندرلنگه بود که دارای طول سر کوتاه تر، عرض سر و دهان بیشتر نسبت به جمعیت گربه ماهی بندرعباس و جاسک بود. مقایسه میانگین کل نمای جانبی نشان داد که بیشترین جابجایی بین نقاط لندمارک مربوط به نوک پوزه، انتهای شکاف سرپوش آبششی، ارتفاع بدن و انتهای ناحیه دمی است.  به عبارت دیگر جمعیت گربه ماهی جاسک دارای ارتفاع بدن باریک تر و طول بدن بیشتر نسبت به گروه‌های دیگر بود. نتایج آنالیز تابع تشخیص DFA)) نشان داد به طور میانگین 7/94  درصد از افراد به طور صحیح در جمعیت اصلی خود قرار دارند. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که گربه ماهی بزرگ در سواحل ایرانی خلیج فارس و دریای عمان در استان هرمزگان دارای تنوع فنوتیپی بالایی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Phenotypic variation of marine catfish Netuma thalassina (Rüppell, 1837) in Northern Persian Gulf and Oman Sea (Hormozgan waters)

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Taghipour 1
  • arash akbarzadeh 2
  • Mohsen Safaie 3
  • Hamid eshaghzadeh 4
1 Department of Fisheries, Faculty of Marine Science and Technology, University of Hormozgan, Bandar Abbas, Iran
2 Department of Fisheries, Faculty of Marine Science and Technology, University of Hormozgan, Bandar Abbas, Iran
3 Department of Fisheries, Faculty of Marine Science and Technology, University of Hormozgan, Bandar Abbas, Iran
4 Department of Fisheries, Faculty of Marine Science and Technology, University of Hormozgan, Bandar Abbas, Iran.
چکیده [English]

This study was conducted to identify different stocks of big marine catfish (Netuma thalassina) as the most dominant marine catfish species in Hormozgan waters using morphological features. 209 big catfish were caught in three different habitats of marine Catfish in Persian Gulf and Oman Sea including Bandar Abbas, Bandar Lengeh and Jask, and the left side and ventral profiler of all samples were photographed. A total of 12 landmarks on the lateral side and 11 landmarks on the ventral homolog were defined on pictures, and digitized by using software tpsDig. Body. Moreover 20 geometric distances between ten landmarks, 9 traditional morphometric features were analyzed using discriminant function analysis (DFA) in different areas. The results of CVA analysis in ventral view of head shape and lateral view according to Mhala Anubis intervals showed that Jask catfish population separated from other groups. Based on ventral view of head shape, the most displacement of landmark parts were related to the tip of the snout, length and width of the head in the Lengeh population which had a shorter head length, wider head and mouth rather than Bandar Abbas and Jask catfish population. The total mean of lateral view showed that the most displacement between landmark points were related to the tip of the operculum, the height of the body and caudal peduncle area. On the other words, Jask catfish population had a thinner body height and longer body length compared to other groups. The results of discriminant function analysis (DFA) classified in an average of 94.7% individuals in their original population. In conclusion, our results showed a high phenotypic variation in big catfish stocks in Iranian coasts of the Persian Gulf and Oman Sea.

کلیدواژه‌ها [English]

  • marine catfish
  • geometric morhometrics
  • Jask
  • Bandar Abbas
  • Bandar Lengeh